رژیم کتوفستینگ چیست؟ بررسی مزایا و معایب + مواد غذایی ممنوعه در این رژیم
رژیم کتوفستینگ از ترکیب دو مدل رژیم کتوژنیک و فستینگ به وجود آمده است. برای اولین بار رژیم کتوفستینگ در دهه 20 میلادی برای کنترل کردن تشنج کودکان ابتلا به صرع ابداع شد. اما نسخه امروزی رژیم کتوفستینگ متفاوت است و شامل غذاهای پرچرب با پروتئین متوسط و کربوهیدرات کم می شود. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر با این رژیم آشنا شوید.
رژیم کتوفستینگ چیست؟
تمرکز رژیم فستینگ بیشتر بر روی اندازه زمان غذا خوردن و طولانی کردن اندازه زمان بین وعده های غذایی است. انواع مدل های مختلف رژیم فستینگ وجود دارد که یکی از پرطرفدار ترین مدل آن روش 8/16 است. در این مدل روزه داری متناوب، نوشیدنی ها و مواد غذایی های که حاوی کالری کمی هستند در یک دوره 8 ساعته مصرف می شوند و در ادامه که 16 ساعت باقی می مانده از مصرف مواد غذایی خودداری می گردد.
ترکیب این دو رژیم غذایی می تواند اثراتی مثبت برای بدن شما بگذارد. هدف اصلی رژیم کتوفستینگ و کتوژنیک مانند یکدیگر است (که بتوانند از چربی استفاده کنند و کتوز رخ دهد). همچنین روزه داری متناوب می تواند سرعت ایجاد کتوز را افزایش دهد.
تحقیقات و مطالعات نشان داده است که رژیم فستینگ می تواند به شکل موثری چربی اضافی بدن را از بین ببرد. همچنین روزه داری متناوب، توده عضلانی شما را در طول کاهش وزن حفظ می کند و باعث می شود سطح انرژی شما افزایش یابد.
مصرف کدام مواد غذایی در رژیم کتوفستینگ ممنوع است؟
شما بایستی مصرف مواد غذایی زیر را در طول رژیم محدود کنید:
- کینوا
- پیتزا
- بستنی
- پودینگ
- گوشت
- پروتئین آب پنیر
- شیرین کننده های مصنوعی
- چربی های ترانس مانند مارگارین
- شیر فقط به مقدار اندکی شیر پرچرب مجاز است.
- ژلاتین
- شیر بادام
- نوشابه
- کیک
- کلوچه کراکر
- نان
- همه غلات حتی کنجاله کامل مانند جو، ارزن، برنج، جوانه گندم، ذرت چاودار، بلغور، گندم سیاه
- میوه های استوایی مانند انبه، موز، آناناس، پاپایا
- آبمیوه حتی آبمیوه های طبیعی (اسموتی در حد محدود مجاز است.)
- میوه های پر کربوهیدرات مانند انگور، نارنگی و …
- حبوبات نخود، عدس، لوبیا
- گلوتن گندم
مزایای رژیم کتوفستینگ چیست؟
در ادامه مزایای رژیم کتوفستینگ را بیان کرده ایم:
انتقال سریع تر به کتوز
رژیم فستینگ می تواند سرعت کتوز را بالا برده و انتقال را راحت کند. همچنین در زمان روزه، سطح انسولین خون پایین می آید و این اتفاق بدن را به استفاده از کربوهیدرات های ذخیره شده و یا گلیکوژن وادار می کند. در ادامه پس از اینکه این مواد به اتمام برسد، بدن شروع به استفاده از چربی ها برای سوخت می کند.
سریعتر شدن روند کاهش وزن
روزه داری باعث تقویت گرمازایی می شود و در ادامه، کتو به بدن دستور می دهد چربی های ذخیره شده را متابولیزه کند. یکی دیگر از فایده های مشترک این دو رژیم این است که چربی بیشتری نسبت به هر کدام از این دو رژیم غذایی به تنهایی سوزانده می شود.
کاهش استرس گلیسمی
روزه داری متناوب در دوره مدت زمان طولانی باعث کاهش مداوم قند خون می شود؛ به خصوص زمانی که بدنتان با کتو سازگار نیست. همچنین فستینگ می تواند استرس گلیسمی و عدم تعادل هورمونی مرتبط با آن ها را کاهش دهد.
افزایش تجدید سلولی
روزه داری متناوب در ایجاد کردن فرایند “تمیز کردن بهاره” سلولی که اتوفاژی نام دارد موثر است. ترکیب این دو رژیم (کتو و فستینگ) در تسریع فرایندی به نام گلیکاسیون سلول های آسیب دیده در اثر پیوند مولکول های قند، موثر می باشد.
منبع سوخت پایدار بین وعده های غذایی
هضم کردن چربی ها بسیار کندتر از کربوهیدارت ها است و کتون ها در واحد، انرژی بیشتری نسبت به گلوکز دارند. کتون ها می توانند در سرکوب کردن هورمون های گرسنگی بسیار موثر باشند. در ادامه هر دو رژیم کتو و فستینگ می توانند گرسنگی را کاهش دهند.
محافظت از سلول های بنیادی تحریک شده
برنامه غذایی فستینگ در افزایش تولید سلول های بنیادی در روده ها، ماهیچه ها و مغز موثر است و می تواند به حفظ توانایی سلول های بنیادی برای بازسازی مستقل در دراز مدت کمک کند. رژیم کتو فستینگ می تواند در محافظت از آسیب های ناشی از انسولین و کربوهیدرات ها موثر باشد.
معایب رژیم کتوفستینگ چیست؟
رژیم کتوفستینگ به غیر از مزایای بسیار، معایبی هم دارد که شامل موارد زیر می باشد:
عدم وجود فیبر
در این رژیم غذایی، مصرف فیبر بایستی به حداقل برسد. فیبر برای حرکات روده شما لازم است و همچنین فیبرهای موجود در محلول به کنترل قند خون و بهبود حساسیت به انسولین کمک می کند.
آنفولانزای کتو
مهم ترین عوارض این رژیم ناشی از آنفولانزای کتو می باشد که ممکن است 2 تا 7 روز بعد از شروع رژیم بروز یابد. از عوارض آن می توان سردرد، یبوست، حالت تهوع، تحریک پذیری، خستگی، مشکل در خواب و خواب آلودگی را نام برد.
کتو اسیدوز
کتو اسیدوز یک مشکل بسیار خطرناک برای کسانی است که مبتلا به دیابت هستند. با این مشکل، چربی با سرعت بالایی در بدن تجزیه می شود. کبد در این هنگام وارد عمل می شود و چربی ها را تبدیل به سوختی به نام کتوز می کند که این اتفاق اسیدی شدن بیشتر خون را در بر دارد. رژیم های لاغری بر پایه کتوژنیک مانند رژیم های پر چرب و کم کربوهیدرات می توانند باعث بروز این مشکل شود.
افت عملکرد ورزشی
همچنین رژیم کتوفستینگ به ورزشکاران توصیه نمی شود. تحقیقات و مطالعات در سال 2018 نشان داد که رژیم های کتوفستینگ کوتاه مدت در کاهش عملکرد ورزشی در فعالیت های وابسته به سیستم های هوازی موثر هستند.
رژیم کتوفستینگ برای چه کسانی مناسب است؟
این رژیم غذایی مناسب کسانی است که می خواهند یک رژیم کوتاه مدت را داشته باشند. رژیم کتوفستینگ یک رژیم ماندگار نیست و بعد از مدتی از بین می رود.
چه کسانی مجاز به استفاده از کتوفستینگ نیستند؟
کسانی که مبتلا و یا دچار مشکلات زیر هستند نمی توانند از این رژیم پیروی کنند:
- ابتلا به دیابت نوع ۱
- مبتلا به آسیب های کلیوی
- مبتلا به بیماری کبدی یا لوزالمعده
- زنان باردار
- شیردهی
- تحت درمان فعال سرطان