منظور از کالری چیست؟ + معرفی غذاهای کم کالری و پر کالری

کالری یکی از مفاهیمی است که در زندگی روزمره ما بیشتر از آنچه فکرش را می کنیم اهمیت دارد. از تغذیه و رژیم های غذایی گرفته تا ورزش و فعالیت های فیزیکی، کالری نقشی کلیدی در حفظ سلامت و تندرستی ما ایفا می کند. اما دقیقا کالری چیست؟ چرا باید به میزان کالری مصرفی خود توجه کنیم؟ این مقاله به بررسی دقیق این سوالات و موضوعات مرتبط با کالری می پردازد.

تعریف علمی کالری چیست؟

اگر بخواهیم کالری را به طور ساده تعریف کنیم؛ واحدی برای اندازه گیری انرژی است. در علم فیزیک، 1 کالری مقدار انرژی مورد نیازی است که یک گرم آب را به میزان یک درجه سانتی گراد افزایش دهد.

اما در مباحث تغذیه و سلامت، مفهوم کالری به شکل کیلوکالری (kcal) مطرح می شود، که معادل ۱۰۰۰ کالری است. بنابراین وقتی در مورد کالری غذا صحبت می کنیم، در واقع به کیلوکالری اشاره داریم. به عنوان مثال، یک تکه نان ممکن است حاوی ۸۰ کیلوکالری (یعنی ۸۰٬۰۰۰ کالری) باشد.

اهمیت کالری در بدن

بدن انسان برای انجام هر فعالیتی، از حرکت و تنفس گرفته تا فکر کردن و حتی خوابیدن، به انرژی نیاز دارد. این انرژی از طریق غذایی که می خوریم تامین می شود و میزان انرژی در هر غذا به شکل کالری بیان می شود.

وقتی غذا می خوریم، بدن ما این غذا را تجزیه کرده و انرژی موجود در آن را برای انجام فعالیت های مختلف استفاده می کند. این انرژی می تواند به شکل گرما یا به صورت انرژی شیمیایی در سلول ها ذخیره شود.

تاثیر کالری بر ارگان های بدن

امیدواریم تا به الان متوجه عبارت کالری چیست شده باشید، اما اهمیت کالری ادامه دارد. در واقع هر ارگان بدن جهت عملکرد بهینه خود به میزان مشخصی انرژی نیاز دارد. کالری ها به تامین این انرژی کمک می کنند. در ادامه به تاثیر کالری بر ارگان های مختلف بدن اشاره می کنیم:

مغز

مغز یکی از پرمصرف ترین ارگان های بدن از نظر انرژی است. حدود ۲۰ درصد از کل کالری های مصرفی بدن به مغز اختصاص می یابد. این انرژی برای انجام وظایف مختلف مغز از جمله تفکر، حافظه، و تمرکز لازم است. کاهش میزان کالری دریافتی می تواند منجر به کاهش عملکرد مغزی و بروز مشکلاتی مانند اختلالات حافظه، کاهش تمرکز و حتی افسردگی شود.

قلب

قلب نیز به عنوان یکی از حیاتی ترین ارگان های بدن، نیاز به انرژی مداوم دارد، چراکه قلب به طور مداوم در حال تپیدن است و برای این کار نیازمند انرژی است. کمبود کالری در رژیم غذایی می تواند باعث ضعف عضلانی قلب و کاهش توانایی آن در پمپاژ خون شود. این مسئله می تواند منجر به مشکلات قلبی مانند نارسایی قلبی گردد.

عضلات

عضلات نیز برای فعالیت و حفظ توده عضلانی به انرژی نیاز دارند. در صورتی که کالری کافی به بدن نرسد، بدن ممکن است شروع به تجزیه عضلات برای تامین انرژی کند. این مسئله می تواند منجر به کاهش توده عضلانی و ضعف بدنی شود.

دستگاه گوارش

دستگاه گوارش نیز برای هضم و جذب مواد مغذی به انرژی نیاز دارد. کم شدن مصرف کالری می تواند باعث اختلال در عملکرد این دستگاه و پایین آمدن کارایی آن در هضم و جذب غذاها شود. در نتیجه مشکلات گوارشی مانند یبوست، نفخ و سوءهاضمه ممکن است بروز کند.

خوراکی های کم کالری کدامند؟

خوراکی های کم کالری به غذاهایی اطلاق می شود که میزان کالری کمتری در هر واحد وزن یا حجم دارند. این غذاها برای کسانی که می خواهند وزن خود را کاهش دهند یا وزن خود را حفظ کنند، بسیار مفید هستند. در ادامه به برخی از خوراکی های کم کالری اشاره می کنیم:

میوه ها و سبزیجات

بیشتر میوه ها و سبزیجات دارای کالری کمی هستند. برای مثال، خیار، کرفس، و گوجه فرنگی از جمله سبزیجات کم کالری محسوب می شوند. همچنین میوه هایی مانند توت فرنگی، تمشک، و پرتقال نیز کالری کمی دارند و بهتر است از مصرف زیاد میوه های چاق کننده پرهیز شود. این مواد غذایی علاوه بر کم کالری بودن، سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر هستند که به بهبود سلامت کلی بدن کمک می کنند.

مواد غذایی پروتئینی

برخی از مواد غذایی پروتئینی نیز کم کالری هستند. برای مثال، سفیده تخم مرغ یکی از منابع پروتئینی است که کالری کمی دارد. همچنین ماهی سفید مانند تیلاپیا و میگو نیز از جمله منابع پروتئینی کم کالری هستند.

غلات کامل

غلات کامل مانند برنج قهوه ای و جو دوسر نیز کم کالری تر از غلات دیگر هستند. این غلات همچنین دارای فیبر بالایی هستند که به ایجاد حس سیری و کاهش اشتها کمک می کند.

منظور از خوراکی های پر کالری چیست؟

خوراکی های پرکالری به غذاهایی گفته می شود که میزان کالری بالایی در هر واحد وزن یا حجم دارند. مصرف زیاد این نوع غذاها می تواند منجر به افزایش وزن و بروز مشکلاتی مانند چاقی، دیابت و بیماری های قلبی شود. در ادامه به برخی از خوراکی های پرکالری اشاره می کنیم:

غذاهای آماده

فست فودها از پر کالری ترین مواد غذایی هستند. برای مثال، یک وعده همبرگر و سیب زمینی سرخ کرده ممکن است بیش از ۱۰۰۰ کالری داشته باشد. این غذاها همچنین دارای چربی های ناسالم و قندهای افزوده هستند که می توانند به سلامت بدن آسیب برسانند.

شیرینی جات

شیرینی جات مانند کیک ها، بیسکویت ها، و شکلات ها نیز دارای کالری بالایی هستند. این غذاها علاوه بر کالری بالا، حاوی قند زیادی هستند که می تواند منجر به افزایش وزن و مشکلات مرتبط با قند خون شود.

غذاهای سرخ شده

غذاهای سرخ شده مانند مرغ سرخ کرده و سیب زمینی سرخ کرده نیز از جمله غذاهای پرکالری محسوب می شوند. این غذاها معمولاً در روغن های پرچرب تهیه می شوند که می تواند باعث افزایش سطح چربی خون و خطر بیماری های قلبی گردد.

نتیجه گیری

در پاسخ به این سوال که کالری چیست؟ باید بگوییم که کالری به عنوان واحدی برای اندازه گیری انرژی نقش مهمی در زندگی روزمره ما دارد. این واحد انرژی از طریق غذاها به بدن ما منتقل می شود و بدن از آن برای انجام فعالیت های مختلف استفاده می کند.  اهمیت کالری نه تنها در تامین انرژی برای ارگان های مختلف بدن زیاد است؛ بلکه در کنترل وزن و حفظ سلامت نیز نقش بسزایی دارد. شناسایی خوراکی های کم کالری و پرکالری به همراه فعالیت های فیزیکی منظم، می تواند به حفظ وزن مناسب و بهبود سلامت کلی بدن کمک